- چگونه میتوانم دایره واژگان روابط عمومی خود را به سرعت گسترش دهم؟
- مهمترین اصطلاحات انگلیسی که هر متخصص PR باید بداند چیست؟
- تفاوت بین مفاهیمی مانند Earned Media و Paid Media در چیست؟
- برای مدیریت بحران یا کمپینهای دیجیتال به کدام لغات تخصصی روابط عمومی نیاز دارم؟
در این مقاله جامع، به تمام این سوالات و بیشتر پاسخ خواهیم داد. دنیای روابط عمومی (Public Relations – PR) پر از اصطلاحات و واژگان تخصصی است که دانستن آنها برای موفقیت در این حوزه ضروری است. چه یک دانشجوی ارتباطات باشید، چه یک کارشناس تازهکار یا حتی یک مدیر بازاریابی که با تیم PR همکاری میکند، تسلط بر این لغات به شما کمک میکند تا با اعتمادبهنفس بیشتری استراتژی بچینید، با رسانهها ارتباط برقرار کنید و نتایج کمپینهای خود را تحلیل نمایید. در ادامه، سفری به دنیای لغات تخصصی روابط عمومی خواهیم داشت و مهمترین مفاهیم را به صورت دستهبندی شده و با توضیحات کامل بررسی میکنیم.
مفاهیم و لغات بنیادی روابط عمومی (PR Fundamentals)
پیش از ورود به حوزههای تخصصیتر، باید با سنگ بنای واژگان این صنعت آشنا شویم. این لغات، مفاهیم پایهای را تشکیل میدهند که در تمام فعالیتهای روزمره یک متخصص PR کاربرد دارند.
اصطلاحات کلیدی و تعاریف اولیه
- Public Relations (PR): روابط عمومی، فرآیند ارتباطی استراتژیک است که به ساخت و حفظ روابط سودمند متقابل بین یک سازمان و عموم مردم (مخاطبان) کمک میکند. هدف اصلی آن مدیریت شهرت و اعتبار برند است.
- Publics: در روابط عمومی، «Publics» یا مخاطبان، به گروههای خاصی از افراد گفته میشود که سازمان با آنها در ارتباط است یا بر آنها تأثیر میگذارد. این گروهها میتوانند داخلی (مانند کارمندان) یا خارجی (مانند مشتریان، رسانهها، سرمایهگذاران) باشند.
- Reputation Management: مدیریت شهرت، به مجموعه فعالیتهایی گفته میشود که برای شکلدهی و کنترل برداشت عمومی از یک سازمان یا فرد انجام میشود. این فرآیند شامل رصد گفتگوها و پاسخ به بازخوردهای مثبت و منفی است.
- Brand Awareness: آگاهی از برند، به میزان آشنایی و شناخت مخاطبان هدف از یک برند و محصولات یا خدمات آن اشاره دارد. کمپینهای PR نقش مهمی در افزایش آگاهی از برند ایفا میکنند.
- Spokesperson: سخنگو، فردی است که به صورت رسمی از طرف یک سازمان با رسانهها و عموم مردم صحبت میکند. این فرد چهره و صدای برند در موقعیتهای مختلف، به ویژه در زمان بحران، است.
انواع رسانه در روابط عمومی
یکی از مهمترین بخشهای کار یک متخصص PR، درک تفاوت بین انواع رسانهها و نحوه استفاده از هرکدام است. این دستهبندی که به مدل PESO مشهور است، اساس استراتژیهای ارتباطی مدرن را تشکیل میدهد.
- Paid Media (رسانه پولی): شامل هرگونه پوشش رسانهای است که سازمان برای آن هزینه پرداخت میکند. تبلیغات، محتوای اسپانسری (Sponsored Content) و اینفلوئنسر مارکتینگ در این دسته قرار میگیرند. کنترل پیام در این نوع رسانه کامل است اما اعتبار کمتری نسبت به رسانه اکتسابی دارد.
- Earned Media (رسانه اکتسابی): این نوع رسانه، ارزشمندترین شکل پوشش خبری است. به هرگونه اشاره به برند شما در رسانهها که برای آن پولی پرداخت نکردهاید (مانند گزارشهای خبری، مصاحبهها، نقد و بررسیها) گفته میشود. این نوع پوشش نتیجه مستقیم تلاشهای موفق روابط عمومی است.
- Shared Media (رسانه اشتراکی): به محتوایی اشاره دارد که در پلتفرمهای شبکههای اجتماعی به اشتراک گذاشته میشود. این فضا توسط برند و کاربران به صورت مشترک مدیریت میشود و تعامل و گفتگو در آن حرف اول را میزند.
- Owned Media (رسانه اختصاصی): شامل تمام کانالهای ارتباطی است که مالکیت و کنترل کامل آن در اختیار سازمان شماست. وبسایت، وبلاگ، خبرنامههای ایمیلی و پروفایلهای رسمی در شبکههای اجتماعی نمونههایی از رسانههای اختصاصی هستند.
لغات تخصصی روابط عمومی در ارتباط با رسانهها (Media Relations)
ارتباط با خبرنگاران، دبیران و سردبیران رسانهها هسته اصلی بسیاری از فعالیتهای PR را تشکیل میدهد. تسلط بر اصطلاحات این حوزه برای برقراری ارتباطی حرفهای و مؤثر ضروری است.
ابزارهای ارتباط با رسانه
- Press Release (بیانیه مطبوعاتی): یک سند خبری رسمی که توسط سازمان برای اعلام یک خبر مهم (مانند معرفی محصول جدید، برگزاری یک رویداد یا اعلام یک همکاری استراتژیک) تهیه و برای رسانهها ارسال میشود.
- Boilerplate: یک پاراگراف کوتاه و استاندارد در انتهای بیانیههای مطبوعاتی که اطلاعات کلیدی درباره شرکت، مأموریت و فعالیتهای آن را ارائه میدهد. این بخش به خبرنگاران کمک میکند تا به سرعت با هویت سازمان آشنا شوند.
- Media Kit (بسته رسانهای): مجموعهای از اطلاعات و فایلهای مورد نیاز خبرنگاران که معمولاً در وبسایت سازمان قرار میگیرد. این بسته میتواند شامل بیوگرافی مدیران، لوگوی شرکت، عکسهای باکیفیت از محصولات و بیانیههای مطبوعاتی قبلی باشد.
- Pitch: یک پیام کوتاه، شخصیسازیشده و مستقیم به یک خبرنگار یا دبیر رسانه با هدف علاقهمند کردن او به پوشش یک داستان یا خبر خاص. یک Pitch خوب، مختصر، جذاب و مرتبط با حوزه کاری آن خبرنگار است.
- Embargo: توافقی بین سازمان و رسانه که بر اساس آن، اطلاعات ارائه شده تا تاریخ و زمان مشخصی منتشر نخواهد شد. این کار به خبرنگاران فرصت میدهد تا گزارش خود را آماده کنند و همه رسانهها خبر را همزمان منتشر کنند.
- Exclusive: ارائه یک خبر یا داستان به صورت انحصاری به یک رسانه خاص. این استراتژی میتواند پوشش خبری عمیقتر و برجستهتری را به همراه داشته باشد.
مفاهیم کلیدی در سنجش نتایج
- Coverage / Clip / Hit: هرگونه اشاره به برند شما در رسانهها، چه به صورت مقاله، گزارش تلویزیونی یا پست آنلاین، یک «پوشش خبری» یا «Hit» محسوب میشود.
- Impressions: تعداد دفعاتی که محتوای شما به صورت بالقوه توسط مخاطبان دیده شده است. این معیار معمولاً بر اساس تیراژ روزنامه، تعداد بازدیدکنندگان وبسایت یا تعداد بینندگان یک برنامه تلویزیونی محاسبه میشود.
- Media Outreach: فرآیند فعالانه شناسایی خبرنگاران و رسانههای مرتبط و برقراری ارتباط با آنها برای ارائه داستانها و اخبار سازمان.
- Byline: مقالهای که توسط یکی از مدیران یا کارشناسان شرکت شما نوشته شده و با نام او در یک رسانه منتشر میشود. این کار به تثبیت جایگاه فرد به عنوان یک رهبر فکری (Thought Leader) در صنعت کمک میکند.
واژگان ضروری در روابط عمومی دیجیتال و محتوا (Digital PR & Content)
با گسترش اینترنت و شبکههای اجتماعی، روابط عمومی نیز متحول شده است. امروزه، بخش بزرگی از فعالیتهای PR در فضای آنلاین انجام میشود و این حوزه، واژگان تخصصی خود را دارد.
اصطلاحات مرتبط با سئو و وب
- Digital PR: استفاده از استراتژیهای روابط عمومی در فضای دیجیتال با هدف افزایش حضور آنلاین برند. این فعالیتها شامل کسب بکلینکهای معتبر، افزایش ترافیک وبسایت و بهبود رتبه در موتورهای جستجو (SEO) است.
- Backlink: پیوندی از یک وبسایت دیگر به وبسایت شما. بکلینکهای باکیفیت از وبسایتهای معتبر، یکی از مهمترین فاکتورها در بهبود سئو هستند و کمپینهای Digital PR نقش کلیدی در به دست آوردن آنها دارند.
- Influencer Outreach: فرآیند شناسایی، برقراری ارتباط و همکاری با افراد تأثیرگذار (اینفلوئنسرها) در شبکههای اجتماعی برای معرفی برند یا محصولات به مخاطبان آنها.
- Content Marketing (بازاریابی محتوا): یک رویکرد استراتژیک که بر تولید و توزیع محتوای ارزشمند، مرتبط و یکپارچه برای جذب و حفظ مخاطبان هدف تمرکز دارد. روابط عمومی و بازاریابی محتوا ارتباط بسیار نزدیکی با یکدیگر دارند.
- Online Newsroom (اتاق خبر آنلاین): بخشی از وبسایت یک سازمان که به صورت اختصاصی برای رسانهها طراحی شده و شامل تمام اطلاعات مورد نیاز آنها مانند بیانیههای مطبوعاتی، کیتهای رسانهای و اطلاعات تماس است.
سنجش و تحلیل در فضای دیجیتال
- Key Performance Indicator (KPI): شاخص کلیدی عملکرد؛ معیاری قابل اندازهگیری که برای سنجش میزان موفقیت یک کمپین PR در رسیدن به اهدافش استفاده میشود. مثالهایی از KPI در روابط عمومی دیجیتال شامل تعداد بکلینکها، میزان ترافیک ارجاعی و نرخ تعامل (Engagement Rate) است.
- Lead Measures: معیارهایی که اقدامات تیم را ردیابی میکنند و مستقیماً تحت تأثیر تلاشهای آنها هستند. برای مثال، تعداد Pitchهای ارسال شده به رسانهها یک Lead Measure است.
- Lag Measures: معیارهایی که موفقیت در رسیدن به اهداف نهایی را میسنجند اما مستقیماً قابل کنترل نیستند، مانند افزایش آگاهی از برند یا درآمد.
لغات تخصصی مدیریت بحران (Crisis Management)
هیچ سازمانی از بحران مصون نیست. مدیریت صحیح ارتباطات در شرایط بحرانی میتواند از شهرت و اعتبار یک برند محافظت کند. آشنایی با لغات تخصصی روابط عمومی در این حوزه برای هر متخصصی حیاتی است.
| اصطلاح (English) | معادل فارسی | توضیح مختصر |
|---|---|---|
| Crisis Communication | ارتباطات بحران | استراتژیها و اقداماتی که یک سازمان برای ارتباط با مخاطبان خود در طول یک بحران (مانند حوادث، نقص محصول یا رسوایی) به کار میگیرد. |
| Holding Statement | بیانیه اولیه (آماده) | یک بیانیه از پیش آماده شده که در دقایق اولیه وقوع بحران و قبل از مشخص شدن تمام جزئیات، برای رسانهها ارسال میشود تا نشان دهد سازمان از موضوع آگاه است و در حال بررسی آن است. |
| Dark Site | وبسایت بحران (غیرفعال) | یک وبسایت از پیش طراحی شده که در حالت عادی غیرفعال است و تنها در زمان وقوع بحران فعال میشود تا تمام اطلاعات و بهروزرسانیها را به صورت متمرکز در اختیار عموم قرار دهد. |
| Reputation Damage | آسیب به شهرت | تأثیر منفی یک بحران بر تصویر و اعتبار یک سازمان در نزد افکار عمومی. |
| Post-Crisis Analysis | تحلیل پس از بحران | فرآیند بررسی و ارزیابی اقدامات انجام شده در طول بحران برای شناسایی نقاط ضعف و قوت و بهبود برنامههای مدیریت بحران در آینده. |
جمعبندی: چرا باید این لغات را یاد بگیریم؟
تسلط بر لغات تخصصی روابط عمومی تنها به معنای یادگیری چند کلمه جدید نیست؛ بلکه به معنای درک عمیقتر مفاهیم، استراتژیها و ابزارهایی است که این صنعت پویا را شکل میدهند. این دانش به شما اجازه میدهد تا:
- حرفهایتر به نظر برسید: استفاده صحیح از این اصطلاحات در گفتگوها، ایمیلها و گزارشها، تخصص و اعتبار شما را نشان میدهد.
- ارتباطات مؤثرتری داشته باشید: با درک زبان مشترک صنعت، میتوانید با همکاران، مدیران، مشتریان و خبرنگاران به شکلی شفاف و دقیق ارتباط برقرار کنید.
- استراتژیهای بهتری طراحی کنید: درک تفاوتهای ظریف بین مفاهیمی مانند Earned Media و Paid Media یا درک اهمیت KPIها به شما کمک میکند تا کمپینهای هوشمندانهتر و هدفمندتری را برنامهریزی و اجرا کنید.
دنیای روابط عمومی دائماً در حال تحول است و هر روز مفاهیم و ابزارهای جدیدی به آن اضافه میشود. با این حال، لغاتی که در این مقاله به آنها پرداختیم، شالوده و اساس این حرفه را تشکیل میدهند. با یادگیری و به کارگیری آنها، گام بزرگی در مسیر تبدیل شدن به یک متخصص روابط عمومی موفق برخواهید داشت.



