- چگونه تشخیص دهیم که برای سوالی کردن جمله باید از Do استفاده کنیم یا Does؟
- فرمول دقیق ساخت جملات سوالی با Do و Does برای زمان حال ساده چیست؟
- آیا بعد از Does، فعل اصلی باید s بگیرد یا به صورت ساده بیاید؟
- چطور با کلمات پرسشی مانند What، Where و Why و با استفاده از Do و Does سوال بسازیم؟
- رایجترین اشتباهات زبانآموزان هنگام سوالی کردن با do does چه چیزهایی هستند؟
در این مقاله جامع، به تمام این سوالات کلیدی پاسخ خواهیم داد و به شما به صورت کامل و با مثالهای فراوان آموزش میدهیم که چگونه به راحتی و بدون اشتباه، جملات خود را در زمان حال ساده با افعال کمکی Do و Does سوالی کنید. یادگیری صحیح گرامر سوالی کردن با do does یکی از پایهایترین و در عین حال مهمترین مهارتها در زبان انگلیسی است که به شما کمک میکند مکالمات روان و دقیقی داشته باشید. پس تا انتهای این راهنما با ما همراه باشید تا یک بار برای همیشه این مبحث را به طور کامل یاد بگیرید.
اساس کار Do و Does: تفاوت در فاعل جمله
اولین و مهمترین قدم برای ساخت جملات سوالی، درک تفاوت بنیادین بین Do و Does است. انتخاب بین این دو فعل کمکی، کاملاً به فاعل (Subject) جمله شما بستگی دارد. این قانون بسیار ساده و بدون استثنا است.
چه زمانی از Do استفاده کنیم؟
ما از فعل کمکی Do برای سوالی کردن جملاتی استفاده میکنیم که فاعل آنها یکی از ضمایر زیر باشد:
- I (من)
- You (تو، شما)
- We (ما)
- They (آنها)
علاوه بر این ضمایر، هرگاه فاعل جمله یک اسم جمع باشد (مانند: your parents, the students, cats)، باز هم از Do برای سوالی کردن استفاده میکنیم.
چه زمانی از Does استفاده کنیم؟
فعل کمکی Does مخصوص سوم شخص مفرد است. یعنی هرگاه فاعل جمله یکی از ضمایر زیر باشد، باید از Does استفاده کنید:
- He (او – مذکر)
- She (او – مونث)
- It (آن – برای اشیاء و حیوانات)
همچنین، اگر فاعل جمله یک اسم مفرد باشد (مانند: Ali, your sister, the cat)، برای سوالی کردن باید از Does کمک بگیریم.
برای درک بهتر این تفاوت، جدول زیر را به خاطر بسپارید:
| فعل کمکی | ضمایر و فاعلهای مرتبط |
|---|---|
| Do | I, You, We, They, اسامی جمع (e.g., Doctors, Books) |
| Does | He, She, It, اسامی مفرد (e.g., A doctor, The book) |
فرمول ساخت سوالات بله/خیر (Yes/No Questions)
سادهترین نوع سوال در زبان انگلیسی، سوالات بله/خیر هستند. این سوالات با افعال کمکی شروع میشوند و پاسخ آنها معمولاً “بله” یا “خیر” است. ساختار سوالی کردن با do does در این نوع جملات بسیار آسان است.
فرمول سوالی کردن با Do
برای ضمایر I, You, We, They و اسامی جمع، فرمول به شکل زیر است:
Do + Subject + Base Form of the Verb + …?
نکته بسیار مهم: «Base Form of the Verb» به معنی شکل ساده و اصلی فعل است، بدون هیچگونه تغییری (بدون s, ed, ing).
به این مثالها دقت کنید:
- Do you speak English? (آیا تو انگلیسی صحبت میکنی؟)
- Do they live in Tehran? (آیا آنها در تهران زندگی میکنند؟)
- Do we have enough time? (آیا ما زمان کافی داریم؟)
- Do your friends play football? (آیا دوستانت فوتبال بازی میکنند؟)
فرمول سوالی کردن با Does
برای ضمایر He, She, It و اسامی مفرد، فرمول کمی متفاوت است:
Does + Subject + Base Form of the Verb + …?
مهمترین نکته گرامری: وقتی از Does در ابتدای جمله سوالی استفاده میکنیم، حرف ‘s’ که در جملات مثبت به انتهای فعل سوم شخص مفرد اضافه میشد، حذف میشود و فعل به شکل کاملاً ساده میآید. این یکی از رایجترین اشتباهات زبانآموزان است.
به مثالهای زیر و شکل ساده فعلها توجه کنید:
- جمله مثبت: He speaks English.
- جمله سوالی: Does he speak English? (نادرست: Does he speaks English?)
- جمله مثبت: She lives in Tehran.
- جمله سوالی: Does she live in Tehran? (نادرست: Does she lives in Tehran?)
- جمله مثبت: The cat drinks milk.
- جمله سوالی: Does the cat drink milk? (نادرست: Does the cat drinks milk?)
فرمول ساخت سوالات با کلمات پرسشی (Wh- Questions)
وقتی هدف ما دریافت اطلاعات مشخصی (مانند مکان، زمان، دلیل و…) است، از کلمات پرسشی (Wh- Words) استفاده میکنیم. کلماتی مانند What, Where, When, Why, Who, How. فرآیند سوالی کردن با do does در این حالت نیز بسیار منظم و ساده است.
ساختار کلی این سوالات به شکل زیر است:
Wh- Word + do/does + Subject + Base Form of the Verb + …?
مثال برای سوالی کردن با Wh- Words و Do
در اینجا هم مانند قبل، از Do برای فاعلهای I, you, we, they و اسامی جمع استفاده میکنیم.
- Where do you live? (کجا زندگی میکنی؟)
- What do they want? (آنها چه چیزی میخواهند؟)
- When do we start the meeting? (ما کی جلسه را شروع میکنیم؟)
- Why do you study English? (چرا انگلیسی میخوانی؟)
مثال برای سوالی کردن با Wh- Words و Does
و برای فاعلهای سوم شخص مفرد (he, she, it و اسامی مفرد)، از Does استفاده کرده و مجدداً یادآوری میکنیم که فعل اصلی به شکل ساده میآید.
- Where does she work? (او کجا کار میکند؟)
- What time does the train arrive? (قطار چه ساعتی میرسد؟)
- Why does he look so tired? (چرا او اینقدر خسته به نظر میرسد؟)
- How does this machine work? (این دستگاه چطور کار میکند؟)
پاسخ کوتاه به سوالات Yes/No
یکی از کاربردهای مهم Do و Does در دادن پاسخهای کوتاه و طبیعی به سوالات بله/خیر است. به جای تکرار کل جمله، میتوانیم از این افعال کمکی استفاده کنیم.
ساختار پاسخ کوتاه مثبت:
- Yes, I/you/we/they do.
- Yes, he/she/it does.
ساختار پاسخ کوتاه منفی:
- No, I/you/we/they don’t (do not).
- No, he/she/it doesn’t (does not).
مثال:
A: Do you like pizza?
B: Yes, I do. / No, I don’t.
A: Does he play the guitar?
B: Yes, he does. / No, he doesn’t.
اشتباهات رایج در سوالی کردن با Do و Does
برای تسلط کامل بر این مبحث، باید از اشتباهات رایج آگاه باشید و از آنها دوری کنید. در ادامه به چند مورد از پرتکرارترین خطاها اشاره میکنیم.
- اضافه کردن ‘s’ به فعل بعد از Does: همانطور که تاکید شد، این بزرگترین و رایجترین اشتباه است. همیشه به یاد داشته باشید که Does خودش نشاندهنده سوم شخص بودن است و فعل باید ساده باشد.
نادرست: Does she likes coffee?
درست: Does she like coffee? - استفاده از Do برای فاعل سوم شخص مفرد: انتخاب بین Do و Does فقط به فاعل بستگی دارد. این قانون را هرگز فراموش نکنید.
نادرست: Do he live here?
درست: Does he live here? - حذف کردن Do یا Does در جملات سوالی: در زمان حال ساده (به جز افعال to be و modal verbs)، برای سوالی کردن جملاتی که فعل اصلی دارند، حضور Do یا Does الزامی است.
نادرست: You like chocolate? (این ساختار در مکالمات غیررسمی گاهی شنیده میشود اما از نظر گرامری صحیح نیست.)
درست: Do you like chocolate?
جمعبندی نهایی
سوالی کردن با do does یکی از ارکان اصلی گرامر زمان حال ساده در زبان انگلیسی است. با به خاطر سپردن چند قانون ساده، میتوانید به راحتی هر جملهای را به حالت سوالی تبدیل کنید. به طور خلاصه، همیشه ابتدا به فاعل جمله نگاه کنید: اگر فاعل I, you, we, they یا یک اسم جمع بود، از Do استفاده کنید. اگر فاعل he, she, it یا یک اسم مفرد بود، از Does استفاده کنید. و مهمتر از همه، همیشه به یاد داشته باشید که بعد از Does، فعل اصلی به شکل ساده و بدون ‘s’ میآید. با تمرین این ساختارها و استفاده از آنها در مکالمات خود، این مهارت به بخشی طبیعی از دانش زبانی شما تبدیل خواهد شد.



