تا حالا شده یه کاری رو با عجله انجام بدی و آخرش گند بزنی؟ مثلاً موقع آماده شدن برای بیرون رفتن، هولهولکی لباست رو بپوشی و بعد ببینی برعکس پوشیدی؟ یا تو امتحان چون عجله داشتی جوابا رو سریع بدی و کلی غلط داشته باشی؟ بذارید روراست باشیم، برای همهمون پیش اومده!
ایرانیها یه ضربالمثل معروف دارن که میگه: “عجله کار شیطونه”. خب، نکته جالب اینجاست که انگلیسیزبونها هم دقیقاً یه همچین چیزی دارن، ولی خیلی خوشگلتر و ریتمیکتر! آمادهای که معادلهای انگلیسیش رو یاد بگیری و تو مکالماتت مثل یه نیتیو واقعی به نظر برسی؟
یه تیکه کلام ریتمیک که عاشقش میشی: Haste makes waste
اولین و باحالترین معادلی که باید بلد باشی اینه: “Haste makes waste”. همین الان چند بار با خودت تکرارش کن. دیدی چه ریتم قشنگی داره؟
- Haste (هِیست): یعنی عجله، شتاب.
- Makes (مِیکس): یعنی باعث میشه، میسازه.
- Waste (وِیست): یعنی اتلاف، هدر رفتن (وقت، پول، انرژی).
پس کل جمله یعنی: عجله کردن باعث اتلاف میشه. خیلی ساده و شیک! از این به بعد هر وقت دوستت داشت کاری رو با عجله انجام میداد، میتونی با یه لحن باکلاس بهش بگی: “Dude, slow down! Haste makes waste.”
کجاها ازش استفاده کنیم؟
این عبارت خیلی کاربردیه و تقریباً تو هر موقعیتی که پای عجله و خرابکاری وسط باشه، میتونی ازش استفاده کنی. مثلاً:
- موقع آشپزی و پختوپز.
- وقتی داری برای امتحان درس میخونی.
- موقع انجام دادن پروژههای کاری.
- حتی موقع جواب دادن به یه پیام مهم!
داستان لاکپشت و خرگوش رو یادته؟ اینم ربطش!
خب، بریم سراغ یه معادل دیگه که پشتش یه داستان معروف و دوستداشتنیه. همه ما داستان مسابقه خرگوش و لاکپشت رو شنیدیم، درسته؟ خرگوش مغرور که به سرعت خودش مینازید، وسط راه خوابش برد و لاکپشت آروم و پیوسته به مسیرش ادامه داد و برنده شد.
یه ضربالمثل خیلی معروف انگلیسی دقیقاً از همین داستان گرفته شده:
“Slow and steady wins the race”
ترجمهش میشه: آهسته و پیوسته رفتن، باعث برنده شدن در مسابقه میشه. این عبارت تشویقت میکنه که به جای انفجاری کار کردن و بعد خسته شدن، کارهات رو با آرامش ولی به طور مداوم و با دقت انجام بدی تا به نتیجه برسی.
تفاوت فرهنگی Haste makes waste و Slow and steady چیه؟
شاید بپرسی فرق این دوتا چیه؟
-
Haste makes wasteیه جورایی یه هشدار هست. بهت میگه “این کارو نکن وگرنه خراب میشه!”. بیشتر جنبه منفی و بازدارنده داره. -
Slow and steady wins the raceیه توصیه مثبت و انگیزشی هست. بهت میگه “اینجوری کار کن تا موفق بشی!”.
پس بسته به موقعیت و حسی که میخوای منتقل کنی، میتونی از هر کدومشون استفاده کنی. اولی برای وقتی که میخوای جلوی یه اشتباه رو بگیری، و دومی برای وقتی که میخوای کسی رو به صبر و تلاش مداوم تشویق کنی.
دیگه چجوری بگیم “عجله نکن”؟ (جملات جایگزین)
فرض کن میخوای به دوستت بگی عجله نکنه ولی نمیخوای از ضربالمثل استفاده کنی. اینجا چند تا عبارت ساده و خودمونی هست که نیتیوها هر روز استفاده میکنن:
- Take your time: راحت باش، وقت بذار. (خیلی رایج و دوستانه)
- Don’t rush: عجله نکن. (ساده و مستقیم)
- Slow down: یواشتر! آروم باش.
- There’s no need to hurry: نیازی به عجله نیست.
خب، حالا چی یاد گرفتیم؟
یاد گرفتیم که به جای “عجله کار شیطونه”، دوتا اصطلاح خیلی خفن انگلیسی داریم: یکی ریتمیک و باحال (Haste makes waste) و یکی دیگه انگیزشی و داستانی (Slow and steady wins the race). از امروز سعی کن از اینا تو مکالماتت استفاده کنی تا انگلیسیت یه لول بالاتر بره!
حالا تو بگو: تا حالا چه کاری رو با عجله خراب کردی؟ تجربهت رو تو کامنتها برامون بنویس!
آیا “Haste makes waste” یک اصطلاح رسمیه؟
نه کاملاً. این یک ضربالمثل (proverb) هست و هم در موقعیتهای رسمی و هم غیررسمی استفاده میشه. به خاطر سادگی و ریتمیک بودنش، خیلی رایجه و همه متوجه منظورت میشن.
آیا میتونم از “Slow and steady wins the race” برای هر کاری استفاده کنم؟
بیشتر برای کارها و اهداف بلندمدت استفاده میشه که نیاز به صبر و استمرار دارن. مثلاً یادگیری یک زبان جدید، راهاندازی یک کسبوکار یا آماده شدن برای یک ماراتن. برای کارهای روزمره و کوچیک، عباراتی مثل “Take your time” مناسبتره.
معادل دیگهای برای “عجله کار شیطونه” تو انگلیسی وجود داره؟
بله، یه عبارت دیگه هم هست که میگه “Haste is from the devil” که ترجمه تقریباً مستقیم همین ضربالمثل فارسیه. اما “Haste makes waste” خیلی رایجتر و طبیعیتره.
